งานวิจัยล่าสุดจากมหาวิทยาลัยบอสตัน (Boston University) ที่ตีพิมพ์ในวารสาร Science Advances พบว่าประสบการณ์ที่มีอารมณ์เข้ามาเกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องที่น่าประหลาดใจ น่าตื่นเต้น หรือให้รางวัลทางอารมณ์ สามารถทำให้ความทรงจำธรรมดา ๆ ที่เกิดขึ้นก่อนหน้าและหลังจากนั้นคงอยู่ได้ชัดเจนขึ้นกว่าปกติ กล่าวคือ เหตุการณ์สำคัญที่มีอารมณ์ร่วมจะช่วย “หนุน” ความจำของเหตุการณ์รอบข้างที่อาจเลือนหายไปได้ ตัวอย่างเช่น หากถูกรางวัลใหญ่จากล็อตเตอรี่ เรามักจะจำได้แม้กระทั่งสิ่งเล็กน้อยที่เกิดขึ้นก่อนหน้าในวันนั้น

ผลการศึกษายืนยันกลไกที่นักวิทยาศาสตร์เรียกว่า retroactive และ proactive memory enhancement หรือการเสริมสร้างความจำทั้งก่อนหน้าและภายหลังเหตุการณ์สำคัญ โดยพบว่าความทรงจำภายหลังเหตุการณ์ (proactive) มีแนวโน้มจะชัดเจนขึ้นตามความเข้มข้นทางอารมณ์ของเหตุการณ์หลัก ส่วนความทรงจำที่เกิดขึ้นก่อนหน้า (retroactive) จะถูกเก็บรักษาได้ดีกว่า หากมี “ความคล้ายคลึงเชิงความหมาย” หรือสัญญาณเชื่อมโยงกับเหตุการณ์สำคัญ เช่น สีหรือลักษณะที่สอดคล้องกัน งานวิจัยนี้จึงถือเป็นหลักฐานเชิงประจักษ์ครั้งแรกที่ยืนยันหลักการใหม่ของสมองในการเลือกจัดลำดับความทรงจำแบบ “เป็นขั้นบันได” (graded prioritization)

การค้นพบดังกล่าวมีนัยสำคัญทั้งในเชิงทฤษฎีและการประยุกต์ใช้ ในด้านการศึกษา การผสานเนื้อหาที่สร้างอารมณ์ร่วมเข้ากับแนวคิดที่เข้าใจยาก อาจช่วยให้ผู้เรียนจดจำได้ดียิ่งขึ้น ขณะที่ในทางคลินิกอาจนำไปสู่การพัฒนาแนวทางฟื้นฟูความทรงจำที่เสื่อมถอยตามวัย หรือในทางกลับกัน สามารถใช้กลไกนี้เพื่อลดทอนความทรงจำที่ไม่พึงประสงค์ในผู้ป่วยที่มีความผิดปกติจากบาดแผลทางจิตใจ (trauma-related disorders) ได้เช่นกัน