Refik Anadol คือศิลปินวัย 38 ปีที่มีผลงานศิลปะจาก AI ถูกแสดงอยู่ทั่วโลก แต่ด้วยความยอดเยี่ยมจากผลงานของเขานี้เอง ที่ทำให้ในช่วงสองปีที่ผ่านมา ตัวของ Anadol ได้กลายเป็นศูนย์กลางของการถกเถียงเกี่ยวกับ “คุณค่าของศิลปะที่สร้างโดย AI” ไปโดยปริยาย

แน่นอนว่าถ้ามองในมุมของ Anadol การถกเถียงที่เกิดขึ้นผ่านตัวเขาเป็นเรื่องน่าหงุดหงิดใจอยู่ไม่น้อย แต่ก็เป็นเพราะเหตุนั้นเอง ที่ทำให้ Anadol เกิดแรงบันดาลใจ และเริ่มมองหาโอกาสในการสร้างพื้นที่จัดแสดงถาวรสำหรับศิลปินเช่นเดียวกับเขา ซึ่งนั่นเองที่ทำให้ในอาทิตย์ที่ผ่านมา เขาประกาศว่าตนเองเป็นจะเป็นหนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้งพิพิธภัณฑ์ศิลปะ AI ที่ชื่อว่า ‘Dataland’

โดยในการให้สัมภาษณ์ Anadol ยืนยันว่าพิพิธภัณฑ์ศิลปะ AI นี้ จะส่งเสริม "AI ที่มีจริยธรรม" และใช้แหล่งพลังงานที่ยั่งยืน โดยเขาและทีมงานตั้งใจที่จะสร้างพิพิธภัณฑ์แห่งนี้เพื่อให้เข้ากับยุคของปัญญาประดิษฐ์ พร้อมกับเน้นงานสร้างสรรค์ที่เป็นนวัตกรรมของศิลปินดิจิทัล ซึ่งมักจะถูกมองว่าไม่มีความน่าเชื่อถือจากสถาบันศิลปะแบบดั้งเดิม นอกจากนี้พวกเขายังตั้งใจจะสร้างพื้นที่สำหรับการวิจัยทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอย่างต่อเนื่องด้วย

“ผมไม่เชื่อว่าเครื่องจักรสามารถเป็นผู้สร้างงานศิลปะได้ด้วยตนเอง” Anadol กล่าว “การประสานระหว่างงานศิลปินและ AI ต่างหากคือสิ่งที่ผมสนใจ ไม่ใช่แค่การให้ศิลปินใช้แต่ AI โดยปราศจากการคิด เพราะนั่นคงเป็นอนาคตที่น่าสยดสยองหากเราให้เครื่องจักรทำงานสร้างสรรค์โดยที่ไม่มีตัวตนของเราเลย”

โดยจากความเชื่อดังกล่าว Anadol วางแผนให้ Dataland เป็นพิพิธภัณฑ์จากงานศิลปะโดย AI ที่ให้ความรู้และเน้นย้ำความเชื่อในเรื่องต่างๆ มากกว่าศิลปะด้วย เช่ย การใช้ชุดข้อมูลที่เก็บรวบรวมอย่างมีจริยธรรมจากโครงการ Large Nature Model ซึ่งเป็นเครื่องมือ AI ที่สร้างสรรค์แบบโอเพ่นซอร์ส ที่ใช้ข้อมูลที่ได้รับการแชร์จากสถาบันสำคัญ เช่น สถาบันสมิธโซเนียน และพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติของสหราชอาณาจักร หรือความโปร่งใสในการใช้พลังงานที่เกี่ยวข้องกับเครื่องมือและเทคโนโลยีใหม่ของพิพิธภัณฑ์ ที่ Anadaol ใช้แหล่งพลังงานใหม่ในการดำเนินงานของเครื่องมือ AI โดยไม่ใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล โดยแม้ว่าจะทำให้กระบวนการช้าลงบ้าง แต่เขากล่าวว่า “แนวคิดที่นี่ไม่ใช่เรื่องความเร็วหรือลำดับแรก แต่คือการทำให้ถูกต้อง”

โดยตามแผนงานที่ Anadol เล่า พิพิธภัณฑ์ศิลปะ AI นี้อาจเปิดตัวในปีหน้า และเริ่มต้นเป็นธุรกิจที่หวังกำไรก่อน แต่ถึงกระนั้น Anadol ก็เปิดให้มีการเปลี่ยนทิศทางไปยังแนวทางที่ไม่มุ่งหวังกำไรหากสามารถดึงดูดผู้สนับสนุนได้ ดังนั้นเรามาจับตาดูกันนะ ว่าเทคโนโลยีและศิลปะจะผสมผสานกลมกลืนกันออกมาเป็นแบบไหนใน Dataland แห่งนี้